دستور تخلیه چیست و چه تفاوتی با حکم تخلیه دارد؟
در دعاوی ملکی، دو اصطلاح مهم و پرکاربرد وجود دارد: دستور تخلیه و حکم تخلیه. هر دو به خروج مستأجر از ملک منتهی می‌شوند، اما از نظر قانونی، روند اجرایی و قابلیت اعتراض تفاوت‌های قابل توجهی دارند. این تفاوت‌ها در چارچوب قانون روابط موجر و مستأجر ۱۳۷۶ و قانون روابط موجر و مستأجر ۱۳۵۶ تعریف شده‌اند.دستور تخلیه چیست؟
دستور تخلیه تصمیمی فوری از سوی مراجع قضایی است که در شرایط خاصی صادر می‌شود. معمولاً در مواردی که قرارداد اجاره رسمی و ثبت‌شده در دفتر اسناد رسمی باشد، مدت اجاره منقضی شده باشد، یا مستأجر اجاره‌بها را پرداخت نکرده باشد، دادگاه بدون نیاز به رسیدگی طولانی، دستور تخلیه را صادر می‌کند. این دستور سریع‌تر از حکم تخلیه اجرا می‌شود و معمولاً قطعی است.حکم تخلیه چیست؟
حکم تخلیه نتیجه رسیدگی قضایی به دادخواست تخلیه است. در این حالت، موجر باید دادخواست حقوقی بدهد و دلایل قانونی برای تخلیه ارائه کند. پس از بررسی و صدور رأی، حکم تخلیه صادر می‌شود که قابل تجدیدنظر</strong و اعتراض است. این روند معمولاً زمان‌برتر از دستور تخلیه است و ممکن است از طریق شورای حل اختلاف یا دادگاه عمومی حقوقی پیگیری شود.تفاوت‌های کلیدی بین دستور تخلیه و حکم تخلیه
- نوع قرارداد: دستور تخلیه فقط برای اجاره‌نامه رسمی؛ حکم تخلیه برای رسمی یا اجاره‌نامه دستی.
- زمان رسیدگی: دستور تخلیه فوری؛ حکم تخلیه نیازمند رسیدگی قضایی.
- قابلیت اعتراض: دستور تخلیه معمولاً قطعی؛ حکم تخلیه قابل تجدیدنظرخواهی.
- سرعت اجرا: دستور تخلیه سریع‌تر اجرا می‌شود و ممکن است با دستور موقت همراه باشد.
شرایط صدور دستور تخلیه
برای صدور دستور تخلیه، وجود قرارداد اجاره کتبی ثبت‌شده در دفترخانه رسمی الزامی است. همچنین باید انقضای مدت اجاره یا عدم پرداخت اجاره‌بها توسط مستأجر اثبات شود. در این حالت، موجر می‌تواند با مراجعه به شورای حل اختلاف یا دادگاه حقوقی، درخواست صدور دستور تخلیه فوری دهد.شرایط صدور حکم تخلیه
در مواردی که قرارداد اجاره عادی یا شفاهی باشد، یا اختلافات پیچیده‌تری وجود داشته باشد، حکم تخلیه از طریق دادگاه عمومی صادر می‌شود. این حکم ممکن است با رأی غیرقطعی آغاز شود و پس از تجدیدنظرخواهی به رأی قطعی تبدیل گردد. در برخی موارد، ابطال اجاره‌نامه یا ابطال سند اجاره نیز مطرح می‌شود.انواع تخلیه ملک
- تخلیه ملک مسکونی
- تخلیه ملک تجاری
- تخلیه ملک اداری
- تخلیه ملک با قرارداد رسمی
- تخلیه ملک با قرارداد عادی
- تخلیه ملک با قرارداد شفاهی
- تخلیه ملک با اجاره‌نامه جعلی
- تخلیه ملک با توافق طرفین
- تخلیه ملک با الزام قانونی
- تخلیه ملک با رأی دادگاه تجدیدنظر
اصطلاحات حقوقی مرتبط با تخلیه ملک
- قرارداد اجاره رسمی، قرارداد اجاره عادی، اجاره‌نامه رسمی، اجاره‌نامه دستی
- فسخ قرارداد اجاره، تمدید قرارداد اجاره، اجاره‌بها، انقضای مدت اجاره
- شکایت موجر، حقوق مستأجر، حقوق موجر، دادخواست تخلیه، دادگاه حقوقی
- دفتر اسناد رسمی، ثبت قرارداد اجاره، رأی شورای حل اختلاف، رأی دادگاه عمومی
- رأی دیوان عدالت اداری، رأی قطعی، رأی غیرقطعی، دستور قضایی، حکم دادگاه
- دستور موقت، ابطال اجاره‌نامه، ابطال سند اجاره، تخلیه فوری ملک
- ماده ۲، ۳ و ۴ قانون روابط موجر و مستأجر، تخلیه با توافق طرفین، تخلیه با الزام قانونی
