مقدمه
تهدید، توهین و فحاشی از جمله جرائمی هستند که به کرامت انسانی آسیب میزنند. در این مقاله، به بررسی حقوقی این جرائم و نحوه شکایت کیفری در ایران میپردازیم.
تعاریف قانونی
توهین
طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، موجب شلاق یا جزای نقدی خواهد بود.
تهدید
بر اساس ماده ۶۶۹، تهدید به قتل یا افشای اسرار، با حبس یا شلاق مجازات میشود.
فحاشی
فحاشی معمولاً در قالب توهین بررسی میشود، مگر آنکه شامل نسبت دادن زنا باشد که در این صورت مشمول حد قذف است.
شرایط و مراحل شکایت کیفری
- شاکی باید مشخص باشد و شکایت خصوصی مطرح کند.
- ادله کافی مانند پیامک، چت، یا شاهد ارائه شود.
- شکایت از طریق سامانه ثنا یا دفاتر خدمات قضایی ثبت شود.
نقش فضای مجازی
با گسترش شبکههای اجتماعی، تهدید و توهین در فضای مجازی رایج شدهاند. قانون جرائم رایانهای نیز در این زمینه وارد عمل شده است.
نکات مهم برای شاکیان
- جمعآوری مستندات مانند اسکرینشات یا فایل صوتی
- مشاوره با وکیل برای تنظیم شکایت
- پیگیری مستمر از طریق سامانههای قضایی
📝 مراحل شکایت کیفری
تنظیم شکواییه: باید مشخصات شاکی، مشتکیعنه، شرح واقعه، زمان و مکان وقوع جرم، و دلایل اثباتی (مثل پیامک، شهادت شهود، گزارش پلیس) ذکر شود.
ارجاع به دادسرا: شکواییه به دادسرای محل وقوع جرم تقدیم میشود.
تحقیقات مقدماتی: توسط دادیار یا بازپرس انجام میشود؛ ممکن است استعلام از مخابرات یا احضار شهود صورت گیرد.
صدور کیفرخواست: در صورت احراز وقوع جرم، پرونده به دادگاه کیفری ارسال میشود.
رسیدگی در دادگاه: قاضی با بررسی مدارک و شنیدن دفاعیات، رأی صادر میکند.
📌 نکات مهم
عرف جامعه در تشخیص توهین نقش دارد؛ مثلاً واژههایی مثل “بیادب” ممکن است توهین تلقی نشوند، اما نسبت دادن صفات حیوانی معمولاً توهین محسوب میشود.
تهدید باید واقعی، قابل انجام و مربوط به جان یا آبروی فرد باشد تا جرم تلقی شود.
در صورت اثبات جرم، متهم ممکن است به پرداخت جزای نقدی یا حبس محکوم شود؛ مثلاً در یک
نتیجهگیری
تهدید، توهین و فحاشی جرائمی هستند که قابل پیگرد کیفریاند. آگاهی از حقوق قانونی و استفاده از مشاوره حقوقی میتواند مسیر رسیدگی را مؤثرتر کند.